μυρμηκολέων

(myrmeleon formicarius). Έντομο της οικογένειας των μυρμηκολεοντιδών της τάξης των νευροπτέρων. Όταν πάρει την οριστική όψη του ο μ. έχει μήκος 4 εκ., κοιλιά μακριά και λεπτή και δύο ζεύγη διαφανών πτερύγων που το κάνουν να μοιάζει με τις λιβελλούλες. Ο μ. ζει στις ακαλλιέργητες περιοχές, ανάμεσα στους θάμνους· πετά αδύναμα και κατά προτίμηση κατά τη δύση του ήλιου. Ενώ στην ώριμη ηλικία τρέφεται λίγο με μικρά έντομα και σακχαρώδη υγρά, στην κατάσταση της προνύμφης τρώει με αδηφαγία προπάντων μυρμήγκια, τα οποία συλλαμβάνει με εξυπνότατο τρόπο. Βαδίζοντας προς τα πίσω και χρησιμοποιώντας το κεφάλι σαν φτυαράκι, η προνύμφη σκάβει στην άμμο μια κανονικότατη τρύπα σε σχήμα χωνιού, στο βάθος του οποίου κρύβεται αφήνοντας να προβάλλει μόνο το κεφάλι της, που είναι εφοδιασμένο με μακριά και ισχυρά οδοντωτά σαγόνια σαν λαβίδα. Όταν ένα μυρμήγκι ή άλλο μικρό έντομο βρεθεί στο χείλος της παγίδας, η προνύμφη του μ. διευκολύνει το γλίστρημα προς το εσωτερικό, εκτινάσσοντας στο θύμα μικρές ποσότητες άμμου· όταν η λεία φτάσει στο βάθος του χωνιού, η προνύμφη την αρπάζει, τη διατρυπά με μια αιχμή της λαβίδας, η οποία εγχύνει το δηλητήριο, κι ύστερα την απομυζά· αφού τελειώσει το γεύμα, πετάει τα υπολείμματα (δέρμα κλπ.) του θύματος έξω από το χωνί. Οι μυρμηκολεοντίδες, που είναι διαδεδομένοι στις τροπικές και εύκρατες ζώνες, περιλαμβάνουν διάφορα είδη· ένα από τα μεγαλύτερα και ωραιότερα, αρκετά κοινό στις μεσογειακές περιοχές, είναι το palpares libelluloides, το άνοιγμα των πτερύγων του οποίου ξεπερνά τα 10 εκ. Ο μυρμηκολέων (myrmeleon formicarius) είναι έντομο της τάξης των νευρόπτερων? το όνομά του το οφείλει στις προνύμφες του που τρέφονται κυρίως με μυρμήγκια.

* * *

ο (ΑΜ μυρμηκολέων)

νεοελλ.

βλ. μυρμηλέων

μσν.

πιθ. είδος μυθικού ζώου με δύο φύσεις, λιονταριού και μυρμηγκιού

αρχ.

είδος λιονταριού ή, κατά διάφορη ερμηνεία, είδος μυρμηκοφάγου εντόμου.

[ΕΤΥΜΟΛ. < μύρμηξ, -ηκος «μυρμήγκι» + λέων (πρβλ. αγγλ. myrmeleon)].